Als je een app laat ontwikkelen, dan moet die app natuurlijk wel in smaak vallen bij de eindgebruikers. Daarom is het belangrijk om gebruikersonderzoek te doen. Dit betekent dat we voor, tijdens en na het ontwikkelen van de app onderzoek doen naar wat gebruikers van de app of van een bepaalde functie vinden. Gebruiksvriendelijkheid staat daarbij centraal. Wat is gebruikersonderzoek precies? En hoe pakken wij dat aan als we een app ontwikkelen?
Wat is gebruikersonderzoek?
Gebruikersonderzoek betekent dat je onderzoek doet naar de wensen en behoeften van een gebruiker bij – bijvoorbeeld – (het gebruik van) bepaalde software. Je doet vaak gebruikersonderzoek voordat je aan een project begint (Waar zijn gebruikers naar op zoek? Wat zijn hun wensen?) en tijdens het ontwikkelen (Voldoet de app aan deze wensen? Is deze prettig in gebruik?). Ook gebruikersonderzoek achteraf komt voor (met name om mogelijke verbeterpunten te achterhalen).
Vaak houdt gebruikersonderzoek in dat je een groep van mogelijke gebruikers vragen stelt over hun ervaringen met de software. Je informeert bijvoorbeeld hoe de gebruiker een bepaalde functie in gebruik vindt of wat daar beter aan zou kunnen.
Daarnaast bestaan er andere vormen van gebruikersonderzoek, waarbij je bijvoorbeeld het klik- en kijkgedrag van gebruikers volgt tijdens het gebruik van de app. Vinden ze bijvoorbeeld snel de juiste knop? Leiden bepaalde elementen misschien onnodig af? Snapt de gebruiker overall hoe hij een bepaalde actie kan uitvoeren?
Gebruikersonderzoek vs. apps testen
Gebruikersonderzoek is wat anders dan een app testen. Het draait bij gebruikersonderzoek volledig om de gebruikerservaring. Is voor de gebruiker bijvoorbeeld voldoende duidelijk hoe de software werkt? Kan de gebruiker snel vinden wat hij of zij zoekt?
Bij het testen van de apps doen we puur technische tests. We testen daarbij bijvoorbeeld bepaalde onderdelen of functies van de app. Werken die zoals het hoort? Is de output zoals verwacht? Dat zijn tests die we zelf uitvoeren, zodat de opdrachtgever of de (test)gebruiker altijd een werkend product te zien krijgt.
“Gebruikersonderzoek draait om de ervaring van gebruikers. Bij het testen van apps kijken we of alles technisch goed werkt.”
Waarom doen we gebruikersonderzoek?
Gebruikersonderzoek is belangrijk omdat we apps altijd ontwikkelen voor de gebruiker. We willen dus dat de gebruiker de app daadwerkelijk goed kan gebruiken en dat deze aan de wensen van de gebruiker voldoet. Daarom is het cruciaal om allereerst te weten wat de gebruiker zoekt en om later te checken of de app aan die wensen tegemoetkomt.
Dit continue schakelen met gebruikers past bij de principes Design Thinking: we ontwerpen de app met de wensen van de gebruiker als uitgangspunt. Daarom doen we altijd van tevoren al onderzoek naar wat de gebruiker zoekt en wat de wensen zijn. De opdrachtgever kan daar vaak wel een inschatting van maken. Maar echte gebruikers spreken is nodig om een echt volledig beeld van de gebruikers te krijgen.
> Lees ook: Wat is Design Thinking?
We proberen dus altijd een app te ontwikkelen die aansluit bij wat gebruikers willen. In de praktijk kunnen gebruikers de app altijd anders gebruiken dan wat we van tevoren denken of dan wat zij zelf zeggen te gaan doen. Daarom is gebruikersonderzoek belangrijk. Zo kunnen we met echte data laten zien dat de app gebruikt wordt zoals de bedoeling is en dat deze gebruiksvriendelijk is. Of we komen tot verbeterpunten, waarmee we de app beter op de wensen van de gebruiker laten aansluiten.
Niet altijd is gebruikersonderzoek nodig of past dit binnen het budget. We denken hierover dan ook altijd mee met de klant om te bepalen wat passend is voor een specifieke opdracht.
> Lees ook: Een app ontwikkelen, hoe gaat dat in zijn werk?
Welke vormen van gebruikersonderzoek zijn er?
Er bestaan meerdere vormen van gebruikersonderzoek. Een veelvoorkomende vorm die wij gebruiken is een panelonderzoek. Dit betekent dat we ongeveer 3-5 mensen een klikbaar prototype van de app laten gebruiken en elk van deze proefpersonen vervolgens dezelfde vragen stellen over het gebruik van de app. Overigens zijn er ook andere vormen van gebruikersonderzoek.
Veelvoorkomende vormen van gebruikersonderzoek zijn:
- interviews afnemen bij gebruikers (bijvoorbeeld in een panelonderzoek);
- een enquête over het prototype;
- gebruikers uitvragen tijdens het gebruik van de software;
- eye-tracking (de oogbewegingen van proefpersonen volgen terwijl zij de app gebruiken);
- een focusgroep (een groep mensen gaat samen in gesprek over een aantal vragen over de gebruikte software).
Kwantitatief vs. kwalitatief onderzoek
We kunnen verder onderscheid maken tussen kwalitatief en kwantitatief gebruikersonderzoek.
- Kwantitatief onderzoek betekent dat je cijfermatige gegevens verzamelt bij een grote groep gebruikers. Dat doe je bijvoorbeeld via een enquête. Zo kun je onder meer inzicht krijgen in wat de doelgroep als geheel belangrijk vindt. Dit is een tijdrovende vorm van onderzoek, maar geeft wel een goed beeld.
- Kwalitatief onderzoek houdt in dat je een paar gebruikers ondervraagt. Je interviewt hen uitgebreid over de ervaring en stelt daarbij vragen die vooral tot gesproken of geschreven antwoorden leidt (niet zozeer tot cijfermatige resultaten).
Hoe pakken wij gebruikersonderzoek voor een app aan?
We zetten gebruikersonderzoek op drie momenten in als we een app ontwikkelen:
- voordat we de app ontwikkelen (om helder te krijgen wat we gaan ontwikkelen en waar de app aan moet voldoen);
- tijdens het ontwikkelen (om bijvoorbeeld het Lo-Fi-ontwerp al vroeg in het proces te checken bij gebruikers of om te testen hoe gebruikers bepaalde functies ervaren);
- na het ontwikkelen van de app (om te ontdekken wat gebruikers van de app als geheel of van bepaalde functies vinden en waar mogelijk verbeterpunten liggen).
Bij het gebruikersonderzoek van een app focussen we meestal op een paar specifieke punten of functies. Zo kunnen we testen of gebruikers juist met die aspecten of functies goed overweg kunnen. Daarbij zorgen we er altijd voor dat het onderzoek valide is, dus dat we met de gekozen onderzoeksmethode meten wat we willen meten. Daarom gebruiken we bijvoorbeeld meerdere manieren om naar hetzelfde te vragen.
Het gebruikersonderzoek wordt altijd gedaan door onze UX Designers. Die term is een afkorting voor User Experience Designer. Deze Designers zijn professionals die specifiek veel kennis hebben van gebruiksvriendelijke designs ontwikkelen en onderzoek doen naar gebruiksvriendelijkheid. Zij kunnen dus uit een breed scala aan onderzoeksmethoden de juiste methode kiezen voor elke specifieke app en onderzoeksvraag.
Wat doen we met de resultaten uit het onderzoek?
Op basis van het gebruikersonderzoek kunnen we concluderen of mensen de app op de juiste manier gebruiken en deze begrijpen. Als bijvoorbeeld blijkt dat meerdere gebruikers een taak niet (in één keer goed) kunnen vervullen, dan zullen we de opdrachtgever op basis daarvan adviseren over aanpassing van het prototype.
Een wijziging is overigens niet altijd direct nodig als maar één persoon een kritische opmerking maakt. We kijken vooral naar de totale gegevens en beslissen dan samen met de opdrachtgever of aanpassing nodig is.
Voorbeeld gebruikersonderzoek
Een voorbeeld van gebruikersonderzoek is het onderzoek dat wij hebben gedaan tijdens de ontwikkeling van de maatwerksoftware TrueSim. TrueSim is een applicatie waarmee cursisten in de gezondheidszorg kunnen oefenen met verschillende simulaties van ziektebeelden. Dit doen ze via een holo-lens.
We hebben bij de ontwikkeling van deze software zeker 10 sessies gebruikersonderzoek gedaan in het ziekenhuis. Zo hebben we de functie voor het inloggen met de holo-lens uitgebreid onderzocht. Konden de professionals daarmee overweg? Waar liepen ze mogelijk tegenaan? Dankzij het onderzoek konden we zorgen voor een gebruiksvriendelijke en effectieve manier van inloggen in het systeem.
Koffie drinken?
Meer weten over onze diensten als ontwikkelaar van maatwerksoftware? Bel, app of mail ons. We drinken graag vrijblijvend een (digitale) kop koffie met je.
T: 0314 – 78 25 67
Of stuur ons een WhatsApp-bericht.